My Blog List

Friday, July 7, 2023

සිහින අල්ලන විලෝ වළල්ල - Dream catcher

 

Dream catchers නැත්නම් සිහින අල්ලන විලෝ වළලු කියන්නේ පොහොසත් සංස්කෘතික උරුමයක් සහිත සිත් ඇදගන්නා සුලු අපූරු නිර්මාණයක්. සුළඟේ නැළවෙන මේ අපූරු නිර්මාණයට පාදක වන්නේ ඇමරිකානු ස්වදේශික ජනතාව අතර පැතිර තිබූ අපුරු පුරාවෘත්තයක්.

ඇමරිකාවේ සිටි මුල් වැසියන් කණ්ඩායමක් වූ ඔජිබ්වේ ජනයා ස්වභාවික ප්‍රඥාව උතුම් දෙයක් ලෙස සැලකූ අතර ස්වභාවිකත්වය තමන්ට මග පෙන්වන ගුරුවරයා බවත් විශ්වාස කලහ. මෙම ඔජිබ්වේ ජනයා අතර ආධ්‍යාත්මික නායකයෙක් සිටි අතර ඔහු දිනක් කඳු මුදුනක සිටින විට ඉක්තෝමි නම් වූ තවත් ප්‍රඥාවන්තයකු මුණගැසුණි. ඉක්තෝමි පෙනීසිටියේ පාද අටක් සහිත මකුළුවෙකුගේ වේශයෙන්. ඇතැම් පුරාවෘත්තවල දැක්වෙන්නේ ඉක්තෝමි කාන්තාවක් බවයි. කෙසේවෙතත් එහිදී ඔවුන් දෙදෙනා අතර ලෝකයේ හොඳ සහ නරක පිලිබඳ ගැඹුරු සංවාදයක් ගොඩනැගෙනෙයි. මෙම සංවාදයේදී ලෝකය චක්‍රයක් බවත් උපතේ සිට මරණය දක්වා සියලු දෙනාගේ ම ජීවිත චක්‍රාකාර ව ගත කරන බවත් ඉක්තෝමි පැවසූ බව සඳහන් වෙයි.

 ඒ සංවාදය අතරතුරේදී ඉක්තෝමි විසින් ආධ්‍යාත්මික නායකයා සතුව තිබූ පිහාටු, අශ්ව කෙඳි, පබලු සහ විලෝ වළල්ලක් ආදී ඔවුන්ගේ පූජා ද්‍රව්‍යවලින් දැලක් වියන්නට පටන් ගෙන තිබේ. බොහෝ දීර්ඝ ව සහ ගැඹුරු ව සිදුවුණ මෙම සංවාදය අවසානයේදී ඉතා අලංකාර ව විලෝ වළල්ලේ මෝස්තරයක් නිර්මාණය වූ බවත් එය ඔජිබ්වේ නායකයා වෙත ප්‍රදානය කල බවත් සදහන් වෙයි.එතැන් පටන් ස්වදේශික ඇමරිකානුවන් අතර සුබ සිහින ඇල්ලීමේ සහ නරක සිහින විනාශ කිරීමේ සම්ප්‍රදාය ආරම්භ වෙයි. 

Dream catcher එකක මැද සිදුරක් පිහිටන අතර එයින් සූර්යයාගේ ශක්තිය සංකේතවත් කරයි. එසේම මෙම සිදුර තුළින් රාත්‍රී වාතයේ ඇති සුබ සිහින ඇදී එන බවත් ඉන් සුවපත් නින්දක් ලබා දෙන බවත්, සුව නින්දට බාධා කරන නරක සිහින මෙහි දැල්වල පැටලී අතරමං වී උදෑසන හිරු එළිය වැටෙන විට ඉන් විනාශ වන බවත් ඔජිබ්වේ ජනයා විශ්වාස කළහ. විශේෂයෙන් ම සිහින අල්ලන විලෝ වළලු මඟින් ශක්තිය හා සමගිය සංකේතවත් වූ නිසා ඔවුන් මේවා භාවිත කර ඇත්තේ අතිමහත් ගෞරවාදරයකින් යුතුවයි. 

මුල් කාලයේදී Dream catchers නිර්මාණය කර ඇත්තේ රතු විලෝ අතු කැබලි සහ ශාක කෙදි භාවිත කරමින්. ඊට අමතරව කුරුලු පිහාටු, බෙලි කටු, ඊතල හිස් සහ වටිනාකමෙන් අඩු මැණික් ගල් පවා භාවිත කර තිබූ බව සඳහන් වෙයි. මැණික් ගල් භාවිත කිරීමේදී සෑම විටම එක් නිර්මාණයක් සඳහා එක් මැණික් ගලක් යොදාගෙන ඇත්තේ මෙම ජීවන ජාලයේ නිර්මාතෘවරයා සිහිවීම පිණිස ය. එසේම සාම්ප්‍රදායික Dream catchersහි වටේ පිහිටි වළල්ල දැලට සම්බන්ධ වන ස්ථාන තිබී ඇත්තේ අටක් පමණි. ඊට හේතුව වී ඇත්තේ මෙම නිර්මාණය ලොවට දුන් ප්‍රඥාවන්ත මකුළුවාගේ පාද අට සිහිවීම පිණිස ය.

බොහෝ කලකට පෙර ඇමරිකාව ආක්‍රමණය කල සමයේදී ස්වදේශික ජනතාවගේ නිදහස අහිමි වී යයි. එකල ඔවුන්ගේ ආගමික ඇදහිලි හා විශ්වාසයන්ට පවා බාධා පැමිණෙන අතර ඇතැම් ආගමික සංකේත නීති විරෝධී දේවල් ලෙස තහනමට ලක් වෙයි . ඒ අනුව මෙම අපූරු සිහින අල්ලන විලෝ වළලු ද තහනමට ලක්වෙයි. නමුත් කල් ගත වෙත්ම 1978 දී ඇමරිකානු- ඉන්දියානු ආගමික නිදහස් පනත තුලින් මෙම තහනම ඉවත් කල අතර Dream catchers සම්ප්‍රදාය ලොව පුරා ප්‍රචලිත වීම ඇරඹෙයි.

මේ අයුරින් ඇරඹී ප්‍රචලිත වූ සිහින අල්ලන  විලෝ වළලු සම්ප්‍රදාය පරම්පරා ගණනාවක් මේ අයුරින් නොනැසී පවතී. අද වනවිට නිවාස අලංකාර කරන සැරසිල්ලක් ලෙසත්, වාහනවල එල්ලා තබන විසිතුරු අත්කම් නිර්මාණයක් ලෙසත්, කනේ පළදින කරාබු ලෙසත්, සහ මෙම සංකේතය ශරීරය අලංකාර කරන ටැටූ මෝස්තරයක් ලෙසත්, බිත්ති සිතුවම් මෝස්තරයක් ලෙසත් ලොව පුරා අතිශය ජනප්‍රියත්වයට පත් වී තිබේ.

5 comments: